Đã nghe nhiều người dân địa phương giới thiệu về mô hình trồng bưởi có hiệu quả của gia đình bà Bùi Thị Ngà và ông Lê Đình Lớp ở thôn Sơn Hải xã Trung Sơn nhiều năm nay, nhưng đến nay tôi mới có dịp đến thăm và tìm hiểu về mô hình này.
Chúng tôi như tỉnh người sau khi được bà Ngà mời những múi bưởi thơm ngon, mọng nước giữa cái nắng tháng tám giám má hồng. Câu chuyện của chúng tôi cũng được bắt đầu chính từ những múi bưởi này. Vừa thoăn thoát bổ bưởi mời khách bà Ngà vừa thủ thỉ “Trước đây gia đình cũng nghèo khó lắm, quanh năm bán mặt cho đất, bán lưng cho trời mà không ngóc đầu lên được. Cấy lúa trồng hoa màu, năng suất không cao, lại bị chuột phá nên cuộc sống bao năm bấp bênh chứ nói gì đến giàu có”.
Cách đây gần chục năm do vườn rộng lại để không, gia đình bà trồng thử vài chục gốc bưởi với mục đích chỉ để cho con cháu được ăn hoa quả sạch trong vườn nhà. Đến lúc cây ra trái chĩu cành, con cháu ăn chẳng hết, bà gọi thương lái đến bán cũng được hơn chục triệu. Bà Ngà cho biết “Ngày ấy chục triệu to lắm, cấy lúa bao giờ đã được ngần ấy”, thấy cây bưởi có hiệu quả hai vợ chồng bà đã bàn tính nhận ruộng đấu thầu của thôn để quay sang trồng bưởi.
Bắt tay vào thực hiện mô hình với hơn 1,3 mẫu ruộng dồn đổi được, gia đình bà đào ao giữa vườn với mục đích thả cá và để lấy nước tưới dưỡng cho cây, quanh vườn gia đình bà trồng bưởi, bên ngoài được bảo vệ bằng rặng lưới khá kiên cố. Bà cho biết mấy năm đầu làm vất vả lắm, phải quy hoạch từ đầu, đồng đất khô cằn, ai cũng bảo nhà ông bà này hâm khi nhận khoán chỗ đất này. Thế nhưng vượt lên tất cả, bỏ ngoài tai những lời đàm tiếu của người dân ông bà đã vay vốn phát triển mô hình trồng bưởi. Ông bà lặn lội lên tận Hiệp Hòa để học tập kinh nghiệm và mua cây giống. Đến nay khu vườn gia đình bà trồng 400 gốc bưởi chủ yếu là bưởi chua và bưởi diễn, vườn cây xanh rậm um tùm với những trái bưởi to trĩu cành.
Khi mới trồng cây còn bé gia đình bà đã trồng xem bí đỏ, bí xanh, đỗ đen ở dưới gốc để giữ ẩm cho đất và hạn chế cỏ dại và mang lại một phần kinh tế cho gia đình. Khi bưởi lớn lên gia đình bà không trồng xen những loại cây đó nữa mà nuôi thả gà và ngan vịt dưới gốc cây. Bà cho biết, cây bưởi ưa phân gà, nếu thả gà ở đây phân gà bón cho cây thêm tươi tốt, quả mã đẹp, mọng nước.
Theo bà Ngà chăm bưởi không khó, chỉ cần chịu khó để ý là có thể làm được, muốn cây to, khỏe thì phải cho ăn kịp thời, cắt tỉa những cành thấp, yếu. Muốn quả to thì một hai năm đầu phải vặt bớt hoa và quả đi, những quả kém chất lượng cũng phải bỏ, nếu không để ý khâu này thì sang năm cây ra sai quả, cây không đủ nuôi quả thì quả phát triển kém, năng suất sẽ giảm đi.
Bà Ngà bên cây bưởi sai trĩu quả
Năm nay là năm thứ 3 vườn bưởi của gia đình bà cho thu hoạch, năm 2014 do chưa có kinh nghiệm cộng với phải hãm quả cho cây phát triển, vườn bưởi chỉ cho thu hoạch hơn 50 triệu đồng, đến năm 2015 vườn bưởi đã cho thu hoạch hơn 100 triệu đồng và năm nay lại hứa hẹn một vụ mùa bội thu.
Bà rất phấn khởi khi bao nhiêu ngày lặn lội vất vả, cuối cùng cũng đã thành công. Gia đình đã trả hết nợ và có của ăn, của để, từ nay chỉ lo chăm bón và chờ đến ngày thu hoạch.
Trước sự thành công với mô hình trồng bưởi của gia đình bà Ngà, ông Lớp, trên địa bàn xã Trung Sơn đã xuất hiện nhiều hộ học tập và làm theo, với một mong muốn thoát được cảnh nghèo khó, vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.
Thu Lợi
